Op woensdag 19 februari kwamen we in Voorthuizen samen voor de eerste SBB Foodvalley bijeenkomst van het jaar. Wat blijkt? Er kan al heel veel op het gebied van biobased bouwen! Met zo’n 50 deelnemers waren verschillende sectoren vertegenwoordigd en dat zorgde voor een fijne dynamiek en goede concrete kennis. Wij delen graag de lessen en links voor meer informatie.
Perspectief voor agrariërs
De industrie is erg nieuwsgierig naar toepassingen van biobased materialen en er vinden volop experimenten plaats. Er kan al heel veel op biobased gebied, zo wordt er al volop gewerkt met stro, miscanthus, hennep en vlas. Deze materialen zijn makkelijk toepasbaar, zonder al teveel bewerking. Zo worden er bijv. prefab strobalen wanden en biobased plaatmaterialen al volop ingezet in de bouw en industrie.
Interessant om te noemen zijn bijv. eitwitrijke gewassen zoals sorghum en zonnekroon. Deze hebben een hoogte vergelijkbaar met mais. Een nadeel? Het eiwit moet er uit voordat je het als inblaasmateriaal kunt gebruiken, anders gaat het rotten. Deze gewassen zijn dus zeker kansrijk, maar moeilijker te gebruiken dan teelten zoals miscanthus en hennep. In andere regio’s zien we dat teelt van o.a. stro agrariërs een nieuws perspectief kan bieden. Wil je meer weten over de teeltmogelijkheden? Bekijk dan eens het handboek vezelhennep en andere documentatie van het Nationaal Kenniscentrum Biobased Bouw over biobased materialen >
Wessel Brand werkt voor Building Balance als loonwerkactivator: “Hennep is het meest toegankelijk in de stedendriehoek, naast stro. Op het moment is er veel vraag vanuit agrarische domein om teelten op te zetten. We hebben nu zo’n 300 tot 400 hectare neergezet. Dit jaar nemen we een beetje pas op te plaats. We gaan meer de verkenning opzoeken en onderzoeken hoe we de keten korter kunnen maken en de vraag meer kunnen stimuleren. Voor het zaad de grond in gaat moet duidelijk zijn waar het heen gaat en tegen welke prijs. Dit jaar graanstro/tarwestro (eenjarige teelt), keten met veel potentie. Daar is nu al veel vraag naar en is te borgen. Vaststellen in afzetcontract. In 2026 dan weer kijken naar hennepteelt (eenjarige teelt) en miscanthus (meerjarige teelt).”
de bouw is in ontwikkeling
Er ligt een flinke opgave voor de bouw: 1 miljoen passende woonruimten tot 2030, 100.000 woningen naisoleren per jaar. We moeten snel, betaalbaar en beheersbaar bouwen (30% sociaal, 40 midden). Hoe kunnen we elkaar gaan helpen?
Dirk Jan van den Brink (directeur/eigenaar Bouwbedrijf Kreeft) neemt ons mee in het perspectief van de bouwers: “Bouwens willen de realisten blijven. We hebben opdrachtgevers en locaties nodig en bovenal samenwerking tussen de bouwers. Er zijn veel aannemers en bovenal ontwikkelende aannemers hier in de regio. Wij willen graag samenwerken met de woco’s, het liefst met alle 10 partijen. Nu is de tijd voor leren en kennis ophalen, waarvoor we o.a. naar Samen Biobased Bouwen in de Achterhoek zijn gegaan en op bezoek bij Mix Architectuur. Dit was een super opstap! Nu willen we connectie houden om te blijven leren. Vanuit Bouwend NL zijn er al partijen aangehaakt: we zoeken vooral de bouwers die intrinsiek gemotiveerd zijn om mee te doen. De bouw gaat graag in gesprek met de agrarische sector. Eigenlijk hebben we dezelfde vraag: hoe ziet de business case er uit? Hoe kunnen we investeren op de lange termijn? Is er een tussentijds verdienmodel dat gunstig is voor beide partijen?
We merken dat de particulier er nog niet veel om geeft, de vrije markt is nog niet toe aan biobased bouwen. Er zijn goede voorbeelden nodig en daarvoor moeten we investeren en initiatief tonen. Maar, we moeten ook reëel blijven. De markt is vooral op zoek naar PMC5, 6 en 7, maar PMC16 is technisch gezien minder ingewikkeld. We willen graag in gesprek komen en blijven met architecten, adviseurs, producenten om verdere stappen uit te werken.
Conceptenbrochure
Er is al veel biobased in de bouw mogelijk. In de onlangs gelanceerde conceptenbrochure zie je zo’n 50 doorgerekende concepten, inclusief prestaties op de indicatoren van Het Nieuwe Normaal. Het aandeel biobased is indrukwekkend: tweederde van de concepten voor eengezinswoningen maakt in grote mate gebruik van biobased bouwmaterialen. Bovendien blijkt het doel om in 2030 minimaal 30% van de woningen voor ten minste 30% (in gewicht) uit biobased materiaal te laten bestaan haalbaar. Sterker nog, 12 van de 30 eengezinswoningen in deze brochure voldoen hier nu al aan. Meer informatie >
Biobased renovatie
Op het gebied van biobased renoveren is veel winst te halen, omdat je hier versneld kunt reduceren. Hoe? Met daken, kalkhennepvloer, duplicor (composietvloer, herbruikbaar en al – gecertificeerd), binnenwanden en gevels. Wil je hier meer over weten? Bekijk de handleiding biobased verduurzamen van bestaande bouw >
Kleinere installatie
Een groot pluspunt van biobased bouwen is dat je veel kleinere installaties nodig hebt (gemiddeld 9kw, biobased 3kw). Dit ligt aan de mate van isolatie, de wijze van bouwen en de faseverschuiving. Een strodak is dik door de RC-waarde die je wilt halen dus duurt het lang voor de zon hier doorheen komt (zo’n 8 uur). Bij een ‘normaal’ dak is dat 2 uur. Interessante ontwikkeling: woco’s kijken nu of de warmtepomp wel nodig is of dat er enkel met infraroodpanelen gewerkt kan worden.
Nodig ons uit
Ons doel is om samen biobased bouwen in de regio Foodvalley op gang te brengen! Een eerste stap daarin is om de kennis te delen: er kan al heel veel. Wij vertellen graag over biobased bouwen en ontwikkelen en gaan heel graag in gesprek hierover. Ben je een conceptbouwer die wil overstappen van steenwol naar hennepwol? Nodig ons uit! Zit je in de gemeenteraad en wil je je collega’s informeren over de ontwikkelingen en mogelijkheden? Nodig ons uit! Werk je voor een woningcorporatie die nog niet aangesloten is en wil je kennis maken? Leuk, nodig ons uit: we ontmoeten je graag.